Czasem uważna lektura prowadzi do zaskakujących konsekwencji, na przykład w postaci identyfikacji z głównym bohaterem utworu. Oto czytelnik tak intensywnie wniknął w treść "Pana Tadeusza", że nie tylko utożsamił się z przydomkiem Jacka Soplicy, lecz również zaczął realizować "obowiązki duszpasterskie". Ciekawi nas jedynie, czy któraś jeszcze lektura wywarła nań równie przemożny wpływ.

"To jedna z lepszych książek, jakie w życiu przeczytałem! Polecam jeszcze: Lema "Solaris"!!! 

Greetings to my friends and school library" (podpis nieczytelny)

(Pozdrowienia od anonimowego czytelnika odnalezione w "Astronautach" Stanisława Lema, Czytelnik, Warszawa 1953 r.)

Drogi Czytelniku, który w epoce przedinternetowej zadałeś sobie tyle trudu, by stworzyć stosowną pieczęć, miast bazgrać długopisem lub ołówkiem na stronie tytułowej! Czy było warto?..

W naszym bogatym księgozbiorze znajdują się także pozycje z dziedziny geografii regionalnej. W książce pod tytułem "Krajoznawstwo ze szczególnem uwzględnieniem Małopolski" autorstwa dr. Karola Kwiecińskiego, wydanej we Lwowie w 1921 r., znaleziono następujący fragment:

"Ileż nas uczy porównanie takich zabawek, ich stylu i zdobnictwa, np. z Kalwarji krakowskiej a... przemyskiej. Taki np., wycięty z drzewa, konik wschodnio-galicyjski, z melancholijnie przegiętą szyją i opuszczoną ku ziemi głową, na dwu nogach - w porównaniu z krakowskim, czerwonym czworonogiem, o sztywnym karku, z zadartą głową, o bystrym ruchu!". 

Warto podkreślić, że autor (profesor szkoły realnej w Tarnopolu i wiceprezes Polskiego Towarzystwa Turystycznego we Lwowie) wykazał się szlachetnym naukowym obiektywizmem, doceniając walory krakowskiej sztuki ludowej. 

Ciekawym historii naszej Szkoły przypominamy, że V Liceum jest kontynuatorem średniej Szkoły Realnej w Krakowie, założonej 1 września 1871 r., dlatego jako spadkobiercy tej samej tradycji tym bardziej dziękujemy za profesjonalizm "kolegi po fachu". I niech nam dr Kwieciński wybaczy poufałość.

Gdzież, ach, gdzież miało swoją siedzibę Towarzystwo Geograficzne?..

("Górny Śląsk : prace i materiały geograficzne" pod red. prof. dr. Antoniego Wrzoska, Kraków 1955)

„Na podstawie uchwały Krajowej Rady Bibliotecznej (KRB) podjętej na posiedzeniu w dniu 15 grudnia 2023 r. dotyczącej przesunięcia daty granicznej starego druku z roku 1800 na 1850, Rada Wykonawcza Konferencji Dyrektorów Bibliotek Akademickich Szkół Polskich (RW KDBASP) rekomenduje objąć szczególną ochroną zbiory z I połowy XIX stulecia, ulokować je w magazynach jako stare druki, które powinny być lepiej zabezpieczone, oraz poddać je procedurom udostępniania, jakimi objęte są stare druki. Procedury te charakteryzują się większym rygorem udostępniania.”

Z momentem podjęcia takiej decyzji Biblioteka V LO automatycznie weszła w posiadanie trzech starych druków. Są to książki wprowadzone już dawno do księgozbioru, ale traktowane jak zwykłe, choć bardzo stare egzemplarze.

Starym drukiem jest zatem najstarszy egzemplarz naszego księgozbioru: „Panowanie Kazimierza Jagiellończyka króla polskiego i w. księcia litewskiego wyjęte z rękopisów Jana Albertrandego biskupa zenopolitańskiego, wydał Żegota Onacewicz profesor statystyki i dyplomacji w Uniwersytecie Wileńskim. Z wizerunkami, kartami geograficznemi i tablicą genealogiczną", wydany w 1826 r. w Warszawie.

Są to także „Dwaj Sieciechowie” Juliana Ursyna Niemcewicza (r. 1830) oraz „Poezje” Adama Naruszewicza z r. 1835.

Publikacje dostępne są w czytelni, zachęcamy więc wszystkich zainteresowanych historią książki i druku do skorzystania z tej okazji. Wszystkim zaś, którzy planują wydać kiedyś książkę historyczną lub też prowadzą pamiętnik, polecamy pod rozwagę motto naszej najstarszej publikacji:

”Powinnością Dziejopisa jest, powiedzieć o rzeczach tak jak się stały”

Drodzy Poeci, jeśli kiedykolwiek dopadnie Was zniechęcenie i poczucie, że nikt Waszych wierszy nie czyta, że Wasze godzinami cyzelowane kompozycje padają jak perły przed wieprze, że Wasze słowa nikogo i niczego w nikim nie poruszają, nie poddawajcie się. Otóż - czytają. Otóż - poruszają i to na tyle, żeby nie zwalczyć w sobie chęci podzielenia się z innymi czytelnikami wrażeniami z lektury i to ołówkiem na kartach książki wypożyczonej z biblioteki.

Zatem, Poeci, piszcie.

(Dopisek ołówkiem: „Urocze, nie?” znaleziony w książce Co zostanie? Antologia młodej poezji. Wybór i oprac.: Z. Łączkowski. Przedmowa: Z. Łączkowski. Warszawa: IW Pax 1992)

Nie od dziś profesorowie V Zakładu cieszą się zasłużoną opinią kompetentnych nauczycieli. Dzięki uprzejmości pana Jacka Wojciechowskiego z Poznania otrzymaliśmy pismo z 1873 r., dotyczące pewnej arcyciekawej rozmowy kwalifikującej, a właściwie – testu plasującego, jaki przeprowadził Józef Łepkowski na prośbę Władysława Miłkowskiego. Oto treść zaświadczenia, napisanego pięknym pismem odręcznym:

„Wielmożny Pan Dr Władysław Miłkowski nauczyciel pomocniczy przy c. k. Wyższej Szkole Realnej w Krakowie, zgłosił się do mnie, z życzeniem abym się przekonał czyli umie po rosyjsku tak dokładnie aby z tego języka na polski mógł przekładać. Wyegzaminowawszy Go, widzę że kwalifikacye na tłumacza posiada.

W Krakowie 17 Marca 1873 r.

Łepkowski Józef”

Niezawodne kompendium wiedzy o V Zakładzie, czyli pozycja „W Krakowie przy Studenckiej 1871 – 2001” pod red. Grzegorza Małachowskiego, podpowiada, że Władysław Miłkowski w latach 1872-1873 był w Szkole Realnej nauczycielem języka polskiego. Czyżby rozmowa z Józefem Łepkowskim zaważyła na decyzji o zmianie zawodu?..

Ciekawą postacią jest także autor dokumentu, Józef Łepkowski. Najprawdopodobniej chodzi o Józefa Aleksandra Łepkowskiego herbu Dąbrowa (ur. 4 lipca 1826 w Krakowie, zm. 27 lutego 1894 tamże). Był to polski archeolog i historyk, encyklopedysta, filozof, działacz społeczny, rektor Uniwersytetu Jagiellońskiego, poseł wirylista w 1885 w czasie trwania V kadencji Sejmu Krajowego Galicji.

Dokument po 150 latach trafia do naszych bogatych zbiorów archiwalnych.